Tarihte Gömlek

İnsanın eşyalara anlam yüklemesi, onu diğer canlılardan ayıran en önemli özellik olarak bilinir. Neredeyse her dolapta yer alan gömlekler de eski çağlardan beri bir kıyafetten daha fazlası olmuştur. Kullanım amacı, dönemi ve şekli incelendiğinde ise gömleğin tarihine dair pek çok bilgiyle karşılaşılır. Bu kıyafetin gelişim süreci hakkında bilgi sahibi olmanız, çeşitli kombinleri oluşturma noktasında size fikir verebilir.

Dolapların Vazgeçilmez Parçası Gömleğin Tarihi

Gömleğin uzun bir geçmişi olduğunu söyleyebiliriz. Bu kıyafetin atası olarak bilinen keten tunik, Roma’da milattan sonra 3. yüzyıl başlarında ortaya çıkmıştır. Bu dönemde gömlek, bele kemerle bağlanan ve kollu bir giysiydi. Gömleklerin içerisine ise interula olarak isimlendirilen bir iç çamaşırı giyiliyordu.

Gömleğin bir kıyafetten çok, statü göstergesi olduğunu da söyleyebiliriz. Babil’de kölelerin kısa kollu gömlekler giydiği bilinir. Gömlek boyları uzadıkça statünün de yükseldiğini görebilirsiniz. Dolayısıyla bu dönemde gömleğin sosyal açıdan bir öneme sahip olduğu da söylenebilir.

Orta Çağ Döneminde Gömlek Modası

Giyilen kıyafetin gösterişi, Orta Çağ döneminde gömlek modasının en önemli unsurlarından biri olmuştur. Omuzlarında büyük fırfırlar bulunan keten ve pamuk karışımı gömleklerin üretimi de 12. ve 13. yüzyıllarda başlamıştır. Bu dönemin kıyafetlerinde ince nakışlarla süslenmiş desenler de görebilirsiniz.

Orta Çağ kadınları, kalçalara kadar uzanan korseler ve sırtı bağcıklı elbiseleri ile dikkat çeker. Kabarık eteklere geçiş yapılmasının ardından beli ortaya çıkaran gömlek ve ceketler giyilmeye başlanmıştır. Dönemin erkekleri ise temiz ve asil bir görüntü sergilemek için pantolonların üzerine fiston beyaz gömlek tercih etmiştir. Gömleğin ya da ceketin yakasına ise broş takılıyordu. Özellikle taç töreni sırasında giyilen gömlekler, zarafet ve prestij anlamı taşıyordu.

Rönesans Döneminin Vazgeçilmezi Gömlekler

Rönesans döneminde gömlek, özellikle asil sınıf için son derece önemli bir kıyafettir. Bu dönemde kullanılan gömlek modellerinin geniş kollu olduğunu söyleyebiliriz. Bu dönemde giyilen gömleği gösterme eğilimi mevcuttur. Varlıklı erkekler; pamuk, kadife ve saten gibi kumaşları tercih ederken sıradan halk, flanel gibi ucuz kumaşlar kullanıyordu.

Rönesans dönemindegömleğin tarihine ruff yaka adı verilen küçük bir fırfır dahil olur. Boyun çevresinde yelpaze gibi dolanan bu eklenti, ilk olarak ceket veya gömleğin yakasını kirden koruma amacıyla kullanılmıştır. İlerleyen zamanlarda ise değişime uğrayarak gücü ve statüyü temsil etmeye başlamıştır.

Gösteriş, Güç ve İhtişamın Olduğu Barok Dönemi Gömlekleri

Barok döneminde moda anlayışı, sanat ve edebiyatın etkisi ile değişiklik gösterir. Bu dönemde gömlekler için kullanılan kumaş çeşitleri artmış; İspanyol ve yıldız deseni gibi farklı nakış türleri ortaya çıkmıştır. Kollarında geniş dantel manşetlere sahip olan gömleklerin yakaları ise zincirle kapatılmıştır. Bu yıllara ait kıyafetlerin neredeyse tümü gösterişli, bol işlemeli ve ağır yapılı modellerdir. Barok döneminde gömlekler genellikle fırfırlı ve dekoltelidir.

Süs ve Güzelliğin Ön Plana Çıktığı Rokoko Döneminde Gömlek Modası

Rokoko, Barok döneminin tarzına tepki olarak ortaya çıkan bir stildir. Asimetrik detayların ön planda olduğu bu tarzda, zarafet ve incelik esas alınır. Kadın ve erkek modasında kullanılan kıyafetler; saten, atlas ve brokar gibi çeşitli motiflerle süslenir. Rokoko döneminde gömlek modellerinde fiyonk ve dantel detayları sıkça yer alır.

18. ve 19. Yüzyıl: Zenginleşme ve Farklılaşmanın Gömlek Modasına Etkisi

Moda, dönemin popüler giyim tarzlarını belirleyen bir terimdir. Her dönem yenilenmesi, gelişmesi ve hatta başa dönmesiyle ön plana çıkar. Modadaki her stil, geçmişte yaşanan bir dönemden çağrılır. Kıyafetler; halkın yaşam tarzına, dönemin sanat akımlarına ve sosyal sınıflara göre farklılık gösterir. Özellikle 18. ve 19. yüzyılda gömleğin tarihinin de bu nedenler doğrultusunda gerçekleşen kapsamlı değişiklikler barındırdığını söyleyebiliriz. Örnek olarak gömleklerin boyun çizgisi, 18. yüzyılın başlarında icat edilen kravata uygun bir şekilde tasarlanmaya başlanmıştır.

18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren gömlekler, takım elbiseye vurgu yapan tarzlarıyla ünlenir. Daha az belirgin hâle getirmek için gömleklerin kabarık manşetleri küçük fırfırlara indirilir. Böylece gömleğin yelek içerisindeki dikkat çekici görünümü bir hayli azalır. English Fashions ve The Journal of New French gibi özel dergilerin kurulmasıyla da gömlek trendleri hızla değişim göstermiştir. Kuyruklu ceketlerin ve binicilik montlarının çıktığı dönemde gömleklerin tasarımı da zenginleştirilir. Gömlekler daha çok gösterişli fırfırlarla ve küçük sivri yakalarla süslenir. 18. yüzyılın sonunda ise dönemin burjuva zevklerini yansıtan Anglosakson tarzı, gömleğin tarihsel evrimine yön verir.

18. yüzyılın sonlarında imparatorluk stili elbiselerde daha çok uçuşan kumaşların kullanıldığı görülür. Dikdörtgen yaka açıklığı ve kabarık kollar, dönemin ayırt edici moda unsurlarındandır. Kadınların gardıroplarında yer alan parçalardan bir tanesi isebolero gömleklerdir. Kısa, beyaz ve ince kumaştan üretilen bu kıyafet elbisenin içine giyilir. Beyaz gömlek, göğüs bölgesinin kapanmasına yardımcı olur.

19. yüzyılda gömleğin tarihine günümüzün moda anlayışını belirleyen unsurlar dâhil olur. Garibaldi Lejyonu’nun kırmızı gömlekleri, 19. yüzyıldaki devrimin sembolü olur. Ressam Gallino, Avrupa’da isyanı simgeleyen bir renk olan kırmızıyı Garibaldi’ye önerir. Dolayısıyla bu dönemde kırmızı gömlekler güçlü bir toplumsal çağrışım kazanır. Burjuva modasından uzaklaşan gömlek, farklı ülkelerde ceketsiz bir şekilde giyilmeye başlanır. Yeni bir başkaldırının simgesi olan bu kıyafet, modern hayatın hızına kısa sürede ayak uydurur.

Modanın Tarihsel Evrimi: 20. Yüzyılda Gömlek

20. yüzyılın modası gömlek için bir kırılma noktası olarak kabul edilir. Önceki dönemlerde dantel ve fırfırlarla desteklenen gömlekler, 20. yüzyılda çok daha farklı bir görünüme bürünür.  İnsanların çalışmak için kırsaldan şehir merkezlerine gelmeleri, gömlek modellerinin çeşitlenmesine de olanak sağlar. Gömlek, önceki dönemlerde olduğu gibi 20. yüzyılda da sosyal sınıfları temsil eden bir kıyafet rolünü oynar. Ekoseli, sağlam kumaşlardan elde edilen gömlekler işçi sınıfının üniforması olurken beyaz ve yakası kapalı gömlekler ofis çalışanları tarafından tercih edilir. ”Beyaz yakalı”ifadesi de bu dönemde ortaya çıkar.

Gömlek, hayatın her alanında kullanılan kıyafetlerden bir tanesidir. Önceki dönemlerde gösterişli materyallerle süslenen tasarımların yerini 20. yüzyıl itibarıyla daha rahat ve sade modeller alır. Ancak her dönemin baş kahramanı olan gömlek, statü ve şıklığı yansıtan kıyafetlerden bir tanesi olmaya devam eder. Modern renk ve desen seçeneklerine sahip gömlekler, kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanır. Alışılmışın dışındaki renk seçenekleri de bu dönemde ortaya çıkar. Yüzyılın başında serbest yakalı beyaz gömlekler tercih edilirken 1920’li yıllarda şaşırtan bir renk çeşitliliği başlar. Mücevherli düğmelerin yerini ise daha basit ve kolay takılabilen düğmeler alır. Takılıp çıkarılabilen yakalar da bu dönemde sıkça tercih edilir.

1930’lu ve 1940’lı yıllarda gömlek modası, Hollywood etkisiyle farklı boyutlara ulaşır. Vücudu saran gömlek modellerinin ortaya çıkmasında hippi akımının etkili olduğunu söyleyebiliriz. 70’li yıllarda ise sivri yakalı ve geniş kravatlarla kullanılan gömlekler moda olur. 80’li yıllardaki spor akımı, daha küçük yakalı ve esnek gömleklerin ortaya çıkmasında rol oynar. 2000’li yıllarda ise hem rahat hem de gösterişli gömleklerin kullanıldığını görebilirsiniz.

Erkek Modasında Gömleğin Yeri Nedir?

Gömlek kombinleri erkeklerin hem günlük hem de özel hayatlarında büyük bir yere sahiptir. Farklı renk ve desenlere sahip olan gömlekler, her zevke uygun şekilde tasarlanır. Örneğin; deri gömlekler şık bir davet ya da akşam yemeğinde, oduncu gömlek ise günlük kullanımda ihtiyaçlarınızı karşılar.

Varlığını uzun yıllar boyunca sürdüren gömlek, şık ve dikkat çekici bir tarz yaratmanızı sağlar. Vücut şeklinize göre regular ve slim fit gibi seçenekleri de tercih edebilirsiniz. Gömlek modelleri, çeşitli aksesuarlarla oluşturduğunuz kombininizi tamamlar. Bu kıyafetleri şık bir yere giderken takım elbisenin içerisine giyebilir, saatlerle destekleyebilirsiniz. Günlük kombinlerde ise gömlekleri spor ceketler ve pantolonlarla kullanabilirsiniz.

Son Yıllarda En Çok Tercih Edilen Gömlek Modelleri Nelerdir?

Erkek ve kadın giyiminde kurtarıcı rol oynayan gömlekler, farklı modellere ve kesim türlerine sahiptir. Siz de birbirinden şık gömlek modelleri arasından dilediğinizi seçebilir, dikkat çekici bir tarz yaratabilirsiniz. Klasik gömlekler daha çok takım elbiselerle ve ceketlerle kullanılmak üzere tercih edilir. Regular fit modeller ise vücut hatlarını belli etmeyen bir kesime sahiptir. Slim fit modeller vücudu saran kesimleriyle dikkat çeker. Beyaz, lacivert ve siyah gömlek çeşitleriyle şık davetlere kolayca uyum sağlayabilirsiniz.

Oversize erkek gömlekmodelleri ise kesimleriyle dikkat çeker. Salaş ve rahat kesime sahip olan bu ürünler, normalden birkaç beden büyük parçaları içerir. Oversize gömlek satın alırken kendi bedeninizin bir ya da iki beden büyüğünü seçmeniz doğru olmaz. Örneğin normalde M beden giyen bir kişinin oversize gömlekte de M bedeni tercih etmesi gerekir. Bu sayede kendi beden ölçünüze uygun fakat salaş olan kıyafetleri kolayca bulabilirsiniz. Kırmızı, yeşil ve mavi gömlek gibi farklı renk seçeneklerine sahip modellerle rahat tarzınızı tamamlayabilirsiniz.

Gömlek Kombinleri Yaparken Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Gömlek seçiminde pantolondan ayakkabıya kadar pek çok detaya dikkat etmeniz gerekir. Bu sayede şık ve göz alıcı kombinler yapmanız mümkün olur. Bu süreçte dikkat etmeniz gereken unsurları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Renklerin uyumundan faydalanmak son derece önemlidir. Örneğin açık renkli bir ayakkabı tercih ettiyseniz koyu renk pantolon giyebilirsiniz. Bu sayede gömleğin modeli ve deseni ön plana çıkar.
• Renk geçişleri ne kadar uyumluysa ortaya çıkan kombin de aynı oranda güçlü olur. Gömlek seçiminde ayakkabı ve kemer gibi aksesuarların rengini de göz önünde bulundurmalısınız.
• Günlük hayatta rahat giyinmeyi sevenler için gömlek seçimi zor olabilir. Jean pantolonlarla keten gömlekleri kombinleyerek spor bir tarz yaratabilirsiniz.
• Ütü yapmaktan hoşlanmayan kişiler, non-iron gömlekleri tercih edebilir. Bu ürünler, yıkandıktan sonra sıfıra yakın kırışıklıkla makineden çıkar.

Germirli’nin koleksiyonunda yılın her dönemi için ceket, gömlek ve pantolon modeli bulmak mümkündür. Siz de sezonun yeni ürünlerini inceleyerek kendi tarzınıza uygun olan çok sayıda alternatif bulabilirsiniz. Dilerseniz Germirli’nin aksesuar koleksiyonundan dilediğiniz parçaları seçerek kombininizi güçlendirebilirsiniz.